De schoenenindustrie draait op volle toeren en levert jaarlijks miljarden nieuwe paren af. Het gemak waarmee we schoenen kopen en afdanken, heeft echter een forse keerzijde. Fast fashion zorgt voor een enorme afvalberg en een flinke belasting van het milieu. Duurzamere keuzes zijn noodzakelijk, en die beginnen bij ons eigen koopgedrag. In plaats van meerdere goedkope schoenen per jaar, kunnen we kiezen voor een paar dat langer meegaat en op de lange termijn beter is voor zowel planeet als portemonnee.
Fast fashion versus duurzame mode
De populariteit van fast fashion heeft geleid tot een consumptiecultuur waarin schoenen snel in en uit de mode raken. Miljarden paren worden jaarlijks geproduceerd en vrijwel net zo snel weer afgedankt. Omdat schoenen vaak bestaan uit een mix van leer, rubber en plastic, duurt het decennia voordat ze afbreken. Duurzame mode daarentegen draait om tijdloze ontwerpen en sterke materialen. Een enkellaars van degelijk leer die vijf jaar meegaat, heeft een veel lagere impact per draagbeurt dan drie paar sneakers die ieder na een jaar de prullenbak in gaan.
Schoenen: materialen, productie en impact
De keuze van materialen bepaalt in hoge mate de voetafdruk. Leer staat bekend om zijn lange levensduur, maar de productie is milieubelastend. Kunstleer of polyester vermijden dierlijke producten, maar zijn vaak gebaseerd op fossiele grondstoffen en lastig af te breken. Bovendien zijn schoenen lastig te recyclen doordat verschillende materialen aan elkaar gelijmd worden. Het grootste deel van de milieu-impact komt van de productie zelf. Dat maakt de levensduur cruciaal: hoe langer een schoen meegaat, hoe kleiner de impact per jaar gebruik.
Goedkoop en snel versus investeren in kwaliteit
Voor veel consumenten is de verleiding groot om schoenen te kopen die vooral trendy en goedkoop zijn. Toch blijkt goedkoop vaak duurkoop. Een paar laarzen van 40 euro dat na een winter uit elkaar valt, betekent niet alleen extra kosten maar ook een groter aandeel in de afvalberg. Investeer je in kwaliteit, dan heb je schoenen die je seizoenen lang kunt dragen. Denk aan een stevige lederen laars die met regelmatig poetsen en een nieuwe zool makkelijk jaren meegaat. Zo spaar je niet alleen grondstoffen, maar ook je eigen budget.
In gesprek met Lazamani: duurzame kwaliteit in de praktijk
Het Nederlandse merk Lazamani laat zien hoe je kwaliteit en duurzaamheid kunt combineren. Zij kiezen bewust voor robuuste materialen zoals leer en rubber die langer meegaan. Een woordvoerder legt uit dat de filosofie draait om schoenen die meerdere seizoenen gedragen kunnen worden. Een slipper of laars die stevig is opgebouwd, kan met goed onderhoud jarenlang meegaan zonder noemenswaardige slijtage. Daarmee onderstreept het merk dat duurzaamheid niet alleen gaat over materialen, maar vooral over levensduur en zorgvuldige productie.
Wat kunnen wij als consumenten beter doen?
Duurzaamheid begint bij onze eigen keuzes. Koop minder, maar kies beter: tijdloze modellen in neutrale kleuren passen bij meer outfits en gaan minder snel uit de mode. Onderhoud is minstens zo belangrijk. Door schoenen te poetsen, te impregneren en bij slijtage naar de schoenmaker te brengen, verleng je de levensduur aanzienlijk. Ben je uitgekeken of zijn ze niet meer jouw stijl? Breng ze naar een kringloopwinkel of maak gebruik van inzamelpunten. Op die manier krijgen schoenen een tweede leven en belanden ze niet bij het restafval.
Een cultuuromslag richting waarde en zorg
De sleutel tot verandering ligt in het opnieuw leren waarderen van kwaliteit. Waar schoenen in het verleden vaak jarenlang meegingen en meerdere keren werden gerepareerd, is weggooien nu de norm geworden. Door die trend te keren en bewuster te kiezen, kunnen we het verschil maken. Het is een kleine verschuiving in mindset: schoenen zien als metgezellen in plaats van wegwerpartikelen. Eén paar dat je koestert, onderhouden en repareert, kan meer plezier en waarde brengen dan een kast vol goedkope, kortstondige aankopen.
